Thursday, 3 July 2008

Ψαροντούφεκο στον Αη-Στράτη (του Π. Κριτσίκη)

Οκτώ η ώρα το πρωί και το τηλέφωνο διακόπτει το πρωινό χουζούρεμα.
“Που ‘σαι καπτάναρε;” μου φωνάζει ο Δημήτρης γεμάτος ενέργεια, και συνεχίζει “έχω φουλάρει βενζίνη, πήρα ντομάτες, φέτα, παξιμάδια και πάγο. Πάρε νερά και στη βάρκα σε 10΄”. Θα πίστευε κανείς ότι ετοιμαζόμαστε για εκδρομή. Κοντά είστε. Είναι ένας κλασικός “διάλογος” πριν την αναχώρηση για αυτό που λέμε ψαροντούφεκο ντέϊ (day).
Αυτές οι λίγες μέρες που αφιερώνουμε στο αγαπημένο μας σπορ στο νησί κάθε καλοκαίρι, μας γεμίζουν τις μπαταρίες για τις ατελείωτες ώρες δουλειάς στην πρωτεύουσα. Μετά από 20 χρόνια ψαρέματος έχω φτάσει στο σημείο να φιλοσοφήσω την έννοια του ψαροντούφεκου. Οι μεγάλες ψαριές, η εξάντληση για την επίτευξή τους, ο ανταγωνισμός για το ποιός θα πιάσει το μεγαλύτερο ή τα περισσότερα ψάρια έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Η θάλασσα έχει κουραστεί να δίνει. Εμείς, και εννοώ οι ψαροντουφεκάδες αλλά και όλοι οι ερασιτέχνες ψαράδες, σαν ευσυνείδητοι λάτρεις της φύσης, θα πρέπει να στρέψουμε το ενδιαφέρον μας στο να βιώσουμε και να απολαύσουμε ότι έχει απομείνει από αυτό το μεγαλείο.
Δηλαδή, δεν χτυπάς ψάρια, θα ρωτήσει κανείς. Χτυπάω, αλλά πολλές φορές βουτάω και χωρίς ψαροντούφεκο, μόνο και μόνο για να απολαύσω το θέαμα και την ηρεμία του βυθού. Το να κολυμπήσει κανείς δίπλα σε μια πελώρια θαλάσσια χελώνα, το να παρατηρήσεις ένα σαλάχι να κολυμπάει σαν αετός, το να γίνεις μάρτυρας της αναπαραγωγικής διαδικασίας μιας ομάδας ροφών, είναι εμπειρίες ζωής που ανταλ-λάσσω ευχαρίστως με την σύλληψη του πιό σπουδαίου ψαριού.
Απαλλαγμένοι από κάθε είδους ανταγωνισμό, οι φίλοι μου και εγώ απολαμβάνουμε, όσες μέρες μας δίνεται η δυνατότητα, τις επίγειες και υποβρύχιες ομορφιές, την ηρεμία και την φιλοξενία που προσφέρει απλόχερα το νησί μας.
Ο Αη-Στράτης σε σχέση με άλλα μέρη της Ελλάδος, εξακολουθεί και παρουσιάζει αρκετή κίνηση ψαριών αν και η μείωσή τους τα τελευταία χρόνια είναι εμφανής για να μην πω ραγδαία. Παρ’ ότι οι επιδρομές των κομάντος με τα φουσκωτά είναι καθημερινό φαινόμενο και η παντός είδους παράνομη αλιεία συνεχίζει το καταστροφικό της έργο, ο Αη-Στράτης αντιστέκεται. Κάποια μέρη, ονόματα δεν λέμε, με πραγματικά δαιδαλώδη βυθό που κατατρέχονται συνήθως από πολύ ισχυρά ρεύματα, προσφέρουν καταφύγιο στα κυνηγημένα ψάρια κάνοντας το ψάρεμά τους δύσκολο και πολλές φορές επικίνδυνο. Τα τελευταία χρόνια αυτοί που έρχονται για μια “αρπαχτή” φεύγουν συνήθως με άδεια χέρια και πολύ απογοήτευση.
Αν μπορώ να δώσω μια συμβουλή σε όσους ξεκινούν να ασχολούνται με το ψαροντούφεκο αλλά και να κάνω μια πρόταση στους παλαιότερους: Είναι καιρός να αλλάξουμε τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε το ψαροντούφεκο. Η φύση έχει τόσα πιο πολλά να προσφέρει από ένα μεγάλο ροφό ή μια ψαροβελόνα γεμάτη σαργούς που είναι κρίμα και επικίνδυνο να το κάνουμε αυτοσκοπό. Το ζητούμενο πρέπει να είναι η αίσθηση της ενσωμάτωσης με το υγρό στοιχείο και η αποκομιδή εικόνων και εμπειριών όσο ακόμα η φύση έχει τη δυνατότητα να μας τα δώσει. Το άγχος μου είναι αν οι γιοι μου θα προλάβουν να βιώσουν και εκείνοι αυτές τις μοναδικές εμπειρίες όταν μεγαλώσουν. Σεβασμός στη φύση, τήρηση των κανόνων ασφάλειας και πέρασμα του μηνύματος και στους υπόλοιπους πρέπει να γίνουν στόχος του καθενός μας.

Καλό Καλοκαίρι και καλές βουτιές!

Κρυμένα μνημεία (του Γιώργου Σιγάλα)


Στη θέση Άγιος Αλέξης στο Αλωνίτσι έχουν βρεθεί λείψανα από προϊστορικό οικισμό της πρώϊμης εποχής του Χαλκού (3000 π.Χ. περίπου).
Στον λόφο του Αγίου Μηνά ανάμεσα από τους δύο χειμάρους έχουν ανακαλυφθεί λείψανα αρχαίας πόλης των κλασικών χρόνων και μεταγενέστερα.
Στην Εβραϊκή ή Εβραιόκαστρο λείψανα από αρχαία νεκρόπολη αλλά και μαρμάρινη επιγραφή στα Εβραϊκά.
Επίσης έχει βρεθεί και τεράστιας σημασίας γεωλογικό μνημείο, το απολιθωμένο δάσος.
Αυτό δεν είναι κάτι περίεργο μια που η Λέσβος με το περίφημο απολιθωμένο δάσος βρίσκεται στην ίδια γεωγραφική περιοχή. Για όλα αυτά ενημερωνόμαστε από επίσημους φορείς όπως οι ιστοσελίδες του ΥΠΕΧΩΔΕ καθώς και από άλλες πηγές.
Μήπως λοιπόν θα έπρεπε να υπάρξει ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον ώστε να αναδειχθεί και να προστατευτεί αυτή η μοναδική κληρονομιά που είναι η συνέχεια του πολιτισμού του τόπου μας;
Όλα αυτά τα μνημεία πρέπει να προσδιοριστούν επακριβώς, να γίνουν μελέτες και να παρουσιαστούν τόσο για την ανάπτυξη του τουρισμού αλλά και της προστασίας της ιστορίας μας.

Αη-Στράτης, το πρώτο Ελληνικό νησί με ηλιακή ενέργεια (του Γ. Σιγάλα)

Πρόσφατα, το Μάιο του 2008 είδαμε δημοσιεύματα που αναφέρουν ότι οι “αρμόδιοι φορείς αποφάσισαν να χρηματοδοτήσουν τα απαραίτητα έργα στον Αη-Στράτη ώστε να γίνει το πρώτο ελληνικό νησί που θα ηλεκτροδοτείται αποκλειστικά με ηλιακή και αιολική ενέργεια (Εφ. Καθημερινή - Οικο - 26 Μαϊου)
Η προοπτική αυτή ακούγεται θαυμάσια και ανοίγει νέους δρόμους στο πρόβλημα των πηγών ενέργειας και της μόλυνσης του πλανήτη και θα ήταν πραγματικά τιμητικό να είναι πρώτοι οι Αγιοστρατίτες που θα συνέβαλαν με ουσιαστικό και οργανωμένο τρόπο σ’ αυτό τον σκοπό.
Ο Αη-Στράτης επιλέχτηκε γιατί έχει μικρό αριθμό μόνιμων κατοίκων με περιορισμένη κατανάλωση ενέργειας, η οποία μπορεί να είναι μόνο από ανανεώσιμες πηγές. Επίσης γιατί έχει όλο το χρόνο αέρηδες και η αιολική ενέργεια μπορεί να αποθηκεύεται ώστε να χρησιμοποιείται όταν χρειάζεται. Το νησί δεν συνδέεται με το κεντρικό ηλεκτρικό δίκτυο της χώρας αλλά είναι αυτόνομο και αυτό διευκολύνει στο να καλυφθούν πλήρως οι ενεργειακές του ανάγκες με εναλλακτικούς τρόπους.
Η διαχείρηση των σκουπιδιών επειδή έχουν μικρό όγκο μπορεί να γίνει οικολογικά με λιγότερο κόστος.
Όμως θα πρέπει να γίνουν προσεκτικά βήματα προς μια τέτοια κατεύθυνση για να μειωθούν όσο γίνεται τυχόν παράλληλες αρνητικές επιπτώσεις. Κατ’ αρχάς πρέπει να ενημερωθούν πλήρως και υπεύθυνα οι τοπικοί φορείς και οι κάτοικοι ώστε να συναινέσουν και να ληφθούν αποφάσεις μέσα από γενικές συνελεύσεις των κατοίκων.
Στο νησί υπάρχει ένα κακό προηγούμενο. Πριν λίγα χρόνια έγινε μια πρώτη απόπειρα να τοποθετηθεί μια ανεμογεννήτρια λίγο πιο πάνω από το χωριό. Η ανεμογεννήτρια αυτή δεν δούλεψε ποτέ και αφού παρέμεινε αρκετά χρόνια ανενεργή καταστρέφοντας το τοπίο έγινε δυνατή η απομάκρυνσή της.
Οι ανεμογεννήτριες δεν τοποθετούνται σε μέρη τουριστικού ενδιαφέροντος και τουριστικής ανάπτυξης γιατί εκτός της βίαιης παρέμβασης στο περιβάλλον προκαλούν τρομερό θόρυβο σε μεγάλη απόσταση. Αυτές εάν τοποθετηθούν θα πρέπει να είναι μακρυά από το χωριό. Ανέμους έχουμε σ’ όλο το νησί. Και από ήλιο έχουμε μεγάλο βαθμό ηλιοφάνειας για ηλιακή ενέργεια.
Ευχόμαστε να υλοποιηθεί ένα τέτοιο πρόγραμμα και να βρεθεί και ένας τρόπος να απομακρυνθεί το εργοστάσιο της ΔΕΗ από το Αρκάρι και την Μπούντα. Περιοχή ωραιότατη με θαυμάσια παραλία δίπλα στο χωριό που τώρα μένει αναξιοποίητη, με το αιτιολογικό ότι δεν υπάρχει εύκολος ελιμενισμός σε άλλο σημείο για τα πλοία που μεταφέρουν πετρέλαιο.

Δίκτυο Natura 2000 (του Γ. Σιγάλα)

Το Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο Natura 2000 που δημιουργήθηκε μετά από Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ένα πρόγραμμα για την καταγραφή, την αναγνώριση, την εκτίμηση και την χαρτογράφηση των φυσικών τόπων οικολογικού ενιαφέροντος και των ειδών της χλωρίδας και της πανίδας.
Στην Ελλάδα έχουν προσδιοριστεί και καταγραφεί 239 περιοχές που ονομάζονται Τόποι Κοινοτικής Σημασίας (Τ.Κ.Σ) με στόχο να προστατευτεί η βιοποικιλότητα, δηλαδή η προστασία της ιδιαίτερης ποικιλίας των φυτών και των ζώων αλλά και του κάλους της περιοχής ως φυσικού τόπου.
Ο ΄Αγιος Ευστράτιος η παράκτια και η θαλάσσια ζώνη του είναι πλέον μία προστατευόμενη περιοχή, ένας δηλαδή από τους 239 αυτούς τόπους. Η έκταση της προστατευόμενης περιοχής του νησιού μας έχει προσδιοριστεί μαζί με 12% θαλάσσιας ζώνης στα 6.283 ha.
Eίναι καταγραμμένη διεθνώς με τον κωδικό GR4110002 SCI.
Στην κοντινή μας Λήμνο έχουν χαρακτηριστεί η Xορταρολίμνη, η Λίμνη Aλυκή και η θαλάσσια περιοχή της καθώς και ορισμένα κοντινά νησάκια και βραχονησίδες όπως το Σεργκίτσι, οι Διαβάτες, το Τηγάνι κ.ά.
Ο ΄Αγιος Ευστράτιος εντάχθηκε στο Natura 2000 για την ιδιαιτερότητα και μοναδικότητα του τόπου και ορισμένων φυτών και ζώων του.
Παλαιότερα, ιδίως πριν το σεισμό, το νησί καλλιεργείτο σχεδόν εξ ολοκλήρου, όχι μόνο στις δύο μικρές πεδιάδες (στο Αλωνίτσι και κοντά στο χωριό) αλλά και σε κάθε πλαγιά είχαν δημιουργηθεί “μασίδες” που συγκρατούσαν το χώμα και το συγκρατούν ευτυχώς ακόμη και μέχρι σήμερα. Παντού υπήρχαν καλλιέργειες (σιτάρι, κριθάρι, αμπέλια κλπ), αλλά και βοσκότοποι.
Σήμερα υπάρχουν ελάχιστες αγροτικές καλλιέργειες και κτηνοτροφικές δραστηριότητες σε περιορισμένη έκ-ταση.
Στις εγκαταλειμμένες εκτάσεις άλλαξε η χρήση της γης και αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να εισβάλλουν και να επεκταθούν φυτά διαφορετικής προέλευσης. Οι ειδικοί μας πληροφορούν ότι ακόμη δεν έχουν δημιουργηθεί οικότοποι με σταθερά χαρακτηριστικά καθώς χρόνο με τον χρόνο εξελίσσεται αυτή η διαδικασία.
Το νησί έχει μοναδικά φυτά στις αμμώδεις παραλίες, δένδρα που δεν απαντούνται συχνά όπως το συγκεκριμένο είδος της βελανιδιάς η οποία σχηματίζει αρκετές συστάδες. Εχει ορισμένα ερπετά, γεράκια, το αρπακτικό μαυροπετρίτης, αγριοπερίστερα, θαλάσσια είδη πουλιών που φωλιάζουν στα απόκρημνα βράχια των ακτών. Επίσης την άνοιξη παρουσιάζονται μεταναστευτικά πουλιά στις μικρές πρόσκαιρες λίμνες που σχηματίζονται.
Επίσης η γνωστή φώκια monachus- monachus βρίσκει καταφύγιο στις σπηλιές με αμμώδη παραλία.
Ο τόπος με τις υποθαλάσσιες σπηλιές και με τις εκτάσεις θαλάσσιου βυθού με βλάστηση με ποσειδωνίες έχει επίσης ενδιαφέρον.
Έχει παρατηρηθεί ένα είδος φυτού το Melilotus Elegans του οποίου η ποικιλία που φύεται στον Αη-Στράτη είναι η μοναδική σε όλη την Ελλάδα.
Για όλα αυτά, όμως, για την προστασία του τόπου και τις προοπτικές που δίνει το πρόγραμμα θα επανέλθουμε σε επόμενο τεύχος της εφημερίδας του συλόγου μας.

Αη-Στράτης 1953 (της Σοφίας Σιώνα)

Δύσκολα χρόνια για κάθε κάτοικο του νησιού. Πολύτεκνες οικογένειες που ασχολούνταν με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Οι περισσότεροι είχαν το λιγότερο πέντε παιδιά και τουλάχιστον εννέα στόματα να θρέψουν. Οι συνθήκες διαβίωσης δύσκολες.
Πρώτος απ΄ όλους στο νησί ο Χαράκος έμαθε πως ζητούνται εργάτες σε μια ξένη και μακρινή ήπειρο, την Αυστραλία με λίγους ακόμα κατοίκους. Φιλόδοξος αλλά και τολμηρός συνάμα αποφάσισε να φύγει και να δοκιμάσει την τύχη του εκεί. Αυτός θεωρείται η αρχή της μετανάστευσης των Αγιοστρατιτών προς την Αυστραλία. Αυτός έκανε πρόσκληση σε αρκετούς νέους του νησιού για να επισκεφτούν την Αυστραλία για μια νέα ζωή.
Για τα παλικάρια αυτά η δουλειά και εκεί ήταν κυρίως αγροτική και το πιάτο το φαί που μπορούσαν να εξασφαλίσουν δεν τους άφησε να ξεχάσουν την πατρίδα και το νησί τους. Ένας από αυτούς ήταν και ο Παντελής Κουτλάκης, 25 χρονών τότε. Έκανε πρόσκληση και έστειλε το εισητήριο στην μεγαλύτερη κόρη του πάτερ Δημήτρη Βιβλιού, τη Δέσποινα 14 χρονών να τον επισκεφθεί στην Αυστραλία με σκοπό τον γάμο. Αυτό γινόταν από αρκετούς νέους που ήθελαν να παντρευτούν μία κοπέλα από το νησί τους. Δύσκολο να αποχωριστεί κανείς την πρωτότοκη κόρη του, πόσο μάλλον όταν αυτή είναι 14 χρονών, και πίσω της ακολουθούν άλλα πέντε παιδιά. Αυτή όμως ήταν και η αρχή της λειτουργίας μιας ολόκληρης φαμίλιας που αριθμεί τώρα γύρω στα 100 μέλη-όλοι κάτοικοι πλέον Αυστραλίας. Τρία αδέλφια με τα παιδιά, τα εγγόνια, τα δισέγγονα τους και τα τρισέγγονα τους, με την ζωή τους όλη να κυλά μέσα από σκληρή δουλειά σε ξένο μέρος, με ξένη γλώσσα και ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες διαβίωσης.
Την Δέσποινα ακολούθησε ο πατέρας της όπου με ένα τριμένο ράσο μπάρκαρε στο “Πατρίς” αφήνοντας πίσω την γυναίκα του Ειρήνη και άλλα πέντε παιδιά. Φτάνοντας εκεί η επισκοπή του δήλωσε πως δεν υπήρχε θέση γι΄αυτόν στην εκκλησία. Έτσι αναγκάστηκε να ξυριστεί και να δουλέψει φορτώνοντας φορτηγά με τσιμέντο. Έπρεπε να ζήσει αυτός και να στείλει χρήματα και στα πέντε παιδιά του που περίμεναν πίσω. Με τον καιρό έμαθε πως η κυβέρνηση της Αυστραλίας έδινε κτήματα στους μετανάστες με δάνειο 10ετίας - 20ετίας και πήγε στο Μπέρι όπου υπέγραψε για ένα κτήμα 15 στρεμμάτων. Το φύτεψε οπωροφόρα δέντρα και άρχισε να το καλλιεργεί. Στο μεταξύ έφερε την οικογένεια του και τον κουνιάδο του Σπύρο Γιακουμή και τον μπατζανάκη του Χαράλαμπο Κουτλάκη. Όλοι δούλευαν απ’ το πρωί μέχρι το βράδι. Έμεναν σε μία καλύβα και έπαιρναν κάθε πρωί ένα μικρό καραβάκι που τους πήγαινε σε κάποιο άλλο μέρος της Αυστραλίας όπου δούλευαν σε ένα εργοστάσιο. Ο καιρός περνούσε και η νοσταλγία μεγάλωνε. Έπρεπε να μάθουν την γλώσσα. Ήταν ο μόνος τρόπος για να επικοινωνήσουν και να πορευτούν.
Αργότερα αγόρασαν και αυτοί οικόπεδα με δάνειο 20ετίας και έφεραν τις οικογένειες τους από το νησί.
Ο πάτερ Δημήτρης Βιβλιός κατάφερε να χτίσει μία εκκλησία τον Άγιο Δημήτριο στο Μπέρι όπου σιγά-σιγά έγινε γνωστή σε όλους τους Έλληνες μετανάστες της Αυστραλίας. Ζητούσαν να τους παντρέψει εκεί, να τους βαπτίσει τα παιδιά τους. Έτσι άρχισε να τελεί τα καθήκοντα του σαν ιερέας ξανά και να διατηρεί τον ελληνισμό ενωμένο κάτω από την κοινή ορθόδοξη θρησκεία τους.
Δυστυχώς γι’ αυτόν η καρδιά του τον πρόδωσε σε ηλικία μόλις 46 ετών αφήνοντας πίσω γυναίκα και έξι παιδιά, σε ένα τεράστιο κτήμα που έπρεπε να καλλιεργηθεί για να μπορέσουν να ζήσουν. Τα παιδιά τα κατάφεραν, μεγάλωσαν, μορφώθηκαν παντρεύτηκαν και έκαναν τις δικές τους οικογένειες. Η χήρα παπαδιά Ειρήνη Γιακουμή, στάθηκε γιαυτούς μάνα και πατέρας μαζί. Σήμερα, 96 χρονών ζει με μια από τις κόρες της, έχει συχνή τηλεφωνική επικοινωνία με την αδελφή της Ζωή Σιώνα και διατηρεί πάντα τη θύμηση του νησιού και συνεχώς ρωτάει και μαθαίνει τα νέα.
Το παράπονο όλων όταν έρχονται στο νησί είναι ότι χάθηκε αυτό που αφήσαν πίσω τους μετά τον καταστροφικό σεισμό και τη θέση του πήραν οι τυποποιη-μένες κατοικίες της χούντας.

40 χρόνια από το σεισμό (του Γιώργου Σιγάλα)

Φέτος κλείνουν 40 χρόνια απ΄ τον καταστροφικό σεισμό του 1968 που άλλαξε για πάντα όχι μόνο τον οικισμό αλλά και τους κατοίκους του. Δεν χάθηκαν μόνο τόσες ζωές, τα σπίτια, τα περιβόλια, δεν στέρεψαν οι γάργαρες δροσερές πηγές, χάθηκαν και οι γειτονιές, οι παρέες, τα όνειρα. Τα πάντα έπρεπε να χτιστούν από την αρχή.
Εάν δεν ήτανε χούντα εκείνη την εποχή θα ήταν πιθανώς αλλιώς τα πράγματα.
Ο κόσμος, με οικονομική βοήθεια και δάνεια όπως γίνεται σε όλους τους σεισμούς θα ξανάχτιζε τα όμορφα πετρόκτιστα σπίτια του, θα διατηρούσε τις περιουσίες του. Θα ξανάκτιζε το παραδοσιακό χωριό. Σ’ όλα τα νησιά μας ο παραδοσιακός τους οικιστικός πυρήνας που είναι διατηρημένος είναι η ομορφιά του νησιού, ο πόλος έλξης των τουριστών και η δύναμη της ανάπτυξής του.
Εδώ με τον προσωπικό μόχθο των ανθρώπων του το χωριό τελικά μετά από τόσα χρόνια ομόρφυνε, έπαψε να μοιάζει με “τετράγωνα κουτιά”, γίνανε στέγες με κεραμίδια, μεγάλωσαν τα δένδρα και πρασίνισε ο τόπος, λάμπουν οι περιποιημένες αυλές, χτίζονται νέα φροντισμένα σπίτια.
Ποιος όμως δεν θυμάται ακόμα τη Μητρόπολη του Αη-Στράτη, τη Γέννηση του Χριστού και το καμπαναριό της που άντεξε το σεισμό αλλά δεν μπόρεσε να αντισταθεί στις μπουλντόζες. Τα κομμάτια του καμπαναριού κείτονταν για χρόνια στο Αρκάρι, δίπλα στα απομεινάρια από τις “Πετρούκλες” το περίφημο μοναδικό φυσικό μας μνημείο που οι εργολάβοι δεν δίστασαν να ανατινάξουν.
Όμως κοιτάμε πλέον μπροστά αισιόδοξα, ελπίζοντας ότι τα σπίτια πάνω από τη “μεγάλη ρούγα” θα αρχίζουν να χτίζονται ξανά όπως ήταν τότε για να ξαναζωντανέψουν οι μνήμες.

Wednesday, 11 June 2008

Ο Άγιος Ευστράτιος (Αη-Στράτης) είναι Ελληνικός!!! - Αντώνιος Κουγιαγκάς

Αγαπητοί κύριοι-ες,

Ο Άγιος Ευστράτιος (Αη-Στράτης) είναι Ελληνικός!!!
Δυστυχώς φτάσαμε στο 2007 και αναγκαζόμαστε να επεξηγούμε τα αυτονόητα, τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό(!),λόγω της ωμής και θρασύτατης εξωτερικής στρατηγικής πολιτικής των γειτόνων μας Τούρκων.
Ο Αη-Στράτης απελευθερώθηκε στις 18 Οκτωβρίου του 1912 ( με μικρή απόβαση στο νησί από το αντιτορπιλικό « ΚΑΝΑΡΗΣ») ,με ένα και μοναδικό Τούρκο που ήταν και η διοικητική αρχή.
Επίσης , σύμφωνα και με την ιστορική μελέτη που έχει κάνει στο βιβλίο του «ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΗΣΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ(Αη-Στράτη), Αθήνα ,1983» , ο Ι.Α.Γιάννος (δάσκαλος και τέκνο του νησιού) ,γράφει ότι ο γερμανός φιλόλογος και αρχαιολόγος C.Friedrich (1871-1930), επισκέφθηκε το νησί το1904 και διαπίστωσε ότι το νησί τρέφει 1303 κατοίκους, εκ των οποίων οι 1299 είναι Έλληνες!!! Ακόμη και η προκλητική προσπάθεια της ονομασίας του νησιού σε Βοζ μπαμπά είναι έωλη τη στιγμή που ναυτικοί χάρτες του 1450,1534,1658! τον αναφέρουν λατινιστί S.Strati.
Με αυτά θέλω να υποδηλώσω ότι ούτε πριν την Άλωση ούτε στην Ενετοκρατία ούτε στην οθωμανική και τουρκική κατοχή υπήρχαν πληθυσμοί άλλοι εκτός Ελλήνων!!!
Στη Συνθήκη της Λωζάνης του ‘23 δεν αναφέρεται καθόλου ,ίσως γιατί και γεωγραφικά τα σύνορα ένθεν και εκείθεν των Δαρδανελλίων καθορίζονται πολύ πιο εύκολα και χωρίς αμφισβητήσεις από τα νησιά Λήμνο(στην οποία πάντοτε άνηκε διοικητικά ο Αη-Στράτης),Σαμοθράκη, Λέσβος, Σάμος , Χίος ,Ικαρία που είναι και μεγάλης έκτασης σε σχέση με το νησί .Άρα λοιπόν θα μπορούσε να έχει και ναυτική βάση και οχυρώσεις(?).
Η Μ.Βρετανία σημειωτέον είναι η πρώτη συμμετέχουσα στη Συνθήκη του 1923 και ιδρυτικό μέλος του ΝΑΤΟ, πράγμα που σημαίνει ότι αναγνωρίζει πλήρως τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος στο νησί .
Η δημιουργία τόσο εξώφθαλμων ζωνών αμφισβητήσεις κατά το γκρίζες ζώνες ελληνικών περιοχών με ελληνικούς πληθυσμούς (ανέκαθεν)από την τουρκική στρατιωτική και πολιτική ηγεσία ,κάθε άλλο παρά προωθεί την προσπάθεια ελληνο-τουρκικής προσέγγισης και φυσικά δεν έχει να κάνει με λογική κράτους που θέλει να εισέλθει στο Ευρωπαϊκό ιδεώδες ενότητας λαών ,εθνών, κρατών, κοινωνιών. Φυσικά η τουρκική πλευρά είναι φανερό ότι πράττει με ευρύτερο σχεδιασμό και σε σχέση με τη διερεύνηση-διεκδίκηση ενεργειακών πηγών(όπως και στο θέμα των κυπριακών πετρελαίων).Όμως το να αμφισβητεί κανείς τα κυριαρχικά δικαιώματα του άλλου ,για να διεκδικήσει πιθανά μελλοντικά οφέλη σε διαπραγματεύσεις τον καθιστά εκ των προτέρων εχθρικά κείμενο προς τον συνδιαπραγματευόμενο!
Η αμφισβήτηση του Αη-Στράτη θέτει σε μας τους ‘Eλληνες το ερώτημα τι κάνουμε εμείς για την εξάλειψη κάθε τέτοιας προκλητικής στάσης στα πλαίσια της διεθνούς νομιμότητας και συνάμα προάσπισης της εθνικής κυριαρχίας πάνω στο νησί. Θέλοντας, λοιπόν να υποστηρίξουμε τον Αη-Στράτη και την αδιαμφισβήτητη ελληνικότητα του ,πέραν της αυτονόητης υπεράσπισης του ( έχουν καταλάβει οι στρατοκράτες της Άγκυρας ,άραγε, πόσο αφελείς είναι ,όσο και επικίνδυνοι ξεσηκώνονοντας τα πατριωτικά μας αισθήματα ?!),πρέπει να δούμε και που βρίσκεται το νησί από διάφορες άλλες απόψεις .Δηλ. ότι μετά τον καταστροφικό σεισμό του 1968 δεν έχει κατορθώσει να έχει πληθυσμό μεγαλύτερο των 300 κατοίκων που προσπαθούν να επιβιώσουν δύσκολα ,πόσο μάλλον να αναπτυχθούν !!!
Πρέπει λοιπόν η Πολιτεία να βοηθήσει πολύ περισσότερο (εθνική προτεραιότητα ), να αναπτυχθεί το νησί .Ξεκινώντας από την τακτική συγκοινωνία (άγονη γραμμή ) , πρόβλημα που ταλανίζει δεκαετίες το νησί , τους κατοίκους ,τους καταγόμενους , τους επισκέπτες .Την συνεχή ενίσχυση των υποδομών (πχ λύση για καλύτερο λιμάνι, ενεργειακή αυτονομία , διαχείριση υδάτων, βιολογικό καθαρισμό κλπ).Την διαμόρφωση πρόσφορου εδάφους για αναπτυξιακές επιχειρηματικές δράσεις (πχ τουριστική αναδιοργάνωση με εκπόνηση μακρόπνοων σχεδιασμών ,καθώς και πολλαπλασιαστικών οικονομικά μονάδων), με κίνητρα ισχυρά και ικανά να προσελκύσουν επενδύσεις. Ενίσχυση της αποκέντρωσης νέων μονίμων κατοίκων προς το νησί, σε βαθμό μεγαλύτερο από άλλες περιοχες ( μεγάλες φοροαπαλλαγές ,τόσο των μονίμων κατοίκων ,όσο και τυχόν επενδυτών. Επίλυση τοπικών προβλημάτων ( πχ. Οικοδόμησης στο παλιό οικισμό – άρσης απολλοτριώσεων κτλ).
Επιδότηση εκπαίδευσης των νέων ,αλλά και συνεχής επανεκπαίδευσης των μεγαλυτέρων σε επαγγέλματα, που θα υποβοηθούν την ανάπτυξη και τη συντήρηση/διαχείριση των υποδομών.Αυτά βέβαια είναι γνωστά και πολλά έχουν προσπαθηθει ,πρέπει όμως να προωθηθούν σε ενισχυμένο βαθμό.
Τέλος , θα πρέπει να επαγρυπνούμε συνεχώς και να σκεφτόμαστε όλοι το μέλλον των ιδιαιτέρων πατρίδων μας γιατί είναι η ίδια η Ελλάδα μας ,και πως αυτό θα γίνεται καλύτερο,ετσι ώστε οι οποίες αμφισβητήσεις να « πνίγονται» στη θάλασσα ,αφού δεν θα βρίσκουν λιμάνι να αγκυροβολήσουν!!

Μετά τιμής

Αντώνιος Κουγιαγκάς

Καταγόμενος (από μητέρα ) από τον Άγιο Ευστράτιο